Ամփոփիչ աշխատանք բառագիտությունից

1.    Լրացրու բաց թողած տառը (տառերը), կրկնակ բաղաձայնը կամ երկհնչյունը որտեղ հարկավոր է.

Գոմեշ, մթնկա, լուսնկա, որթակոտոր, զարթուցիչ, նշդարենի, հանդիպակաց, հովասուն, ընդդիմակաց, օրորել, առէջաթել, հոգեվիճակ, կարեվեր, ակնթարթ, միջօրե, ճրագալույց, ծեծկռտուք, աքցան, աքսոր, հովվերգություն, Աքիլլես, հելլենական, Սեդրակ, ճտքակոշիկ, հեղեղատ։

 

1.      Բառերը գրիր առանց փակագծերի՝ միասին, անջատ կամ գծիկով 

Հարավարևմտյան, սերնդեսերունդ, հինգից յոթ, չորսգլխանի, կուժկոտրուկ, բառգիրք։

2.    Ժամանակակից հայերենի վերածիր տրված առակը

Եւ լուեալ Արտաշիսի զայսպիսի իմաստութեան բանս` գնաց  յեզր գետոյն. Եւ տեսեալ զկոյսն գեղեցիկ, եւ լուեալ ի նմանէ բանս իմաստութեան` ցանկացաւ կուսին: Եւ կոչեցեալ զդայեակն իւր զՍմբատ` յայտնէ նմա զկամս սրտի իւրոյ, առնուլ զօրիորդն Ալանաց ի կնութիւն իւր, եւ դաշինս եւ ուխտս հաստատել ընդ ազգի քաջացն, եւ զպատանին արձակել ի խաղաղութիւն: Եւ հաճոյ թուեցեալ Սմբատայ, յղէ առ արքայն Ալանաց` տալ զտիկին օրիորդն Ալանաց զՍաթենիկ ի կնութիւն Արտաշիսի:

Արտաշեսը, լսելով այս իմաստուն խոսքերը, գնում է գետափ և, տեսնելով չքնաղ կույսին և լսելով նրանից իմաստության խոսքերը, սրտանց ցանկանում է նրան կին առնել: Իսկույն կանչում է իր դայակ Սմբատին, նրան հայտնում իր սրտի կամքը՝ կին առնել ալանների արքայադստերը, դաշինք և ուխտ կնքել քաջերի ազգի հետ և պատանուն խաղաղությամբ վերադարձնել: Սմբատը հավանություն է տալիս Արտաշեսի առաջարկին, անմիջապես մարդ է ուղարկում ալանների թագավորի մոտ, առաջարկում ալանների օրիորդ Սաթենիկին կնության տալ Արտաշեսին:

 

3.    Խմբավորիր բառերն ըստ հոմանիշների։ Քանի՞ բառ հոմանիշ չունի այս շարքում։
 նիրհել-ննջել, մրափել, քնել

 վախենալ-երկյուղել,  զարհուրել,

 տխմար-բթամիտ,  տգետ

 փոս- վիրապ, խրամատ

Վեմ,

Ողորմելի

 

4.    Ընտրիր դաժան բառի հոմանիշները.

Սինլքոր, անագորույն, ամբարտավան, ժանտ, դժնի, դժկամ, դժխեմ, բիրտ, դժոխալուր։

5.      Տրված բառացանկից առանձնացրու հոմանիշային զույգերը.
անթաքույց-բացահայտ , վեհանձն,  ճաշկերույթ-հրավերք, հեղհեղուկ, տմարդի, հեղեղատ։

6.      Տրված շաքից առանձնացրու պերճ բառի հականիշները.
շքեղ, անշուք, շլացուցիչ, հասարակ, ճոխ, հիասքանչ, պարզ, զգլխիչ, փառահեղ, պերճաշուք։

7.      Առանձնացրու հականիշների զույգերը.
աստիճանաբար-միանգամից, անվարժ-փորձառու, լավ-հոռի,  միշտ,  բնավ

8.      Առաջին շարքի բառերի դիմաց  2-րդ շարքից ընտրիր և գրիր բացատրությունները.
1. Հածել-դեգերել, հեծել-տառապել, հեծկլտալ-հեկեկալ, հեծնել -ձի նստել

2. ձի նստել, տառապել,  հեկեկալ, դեգերել

 

9.    Ո՞ր դարձվածքի իմաստն է սխալ բացատրված.
բերանը ջուր առնել –            չխոսել
կյանքի ընկեր-միասին երկար ճանապարհ գնացող

դանակը ոսկորին հասնել -  համբերությունը հատնել
հոգու հետ խաղալ -ձեռ առնել

 

10. Քարը փեշից թափել դարձվածքին ո՞ր իմաստը չի համապատասխանում.
ա) չհակառակվել, զիջել
բ) չհամառել
գ) անհաջողությունից խուսափել
դ) համաձայնության գալ

 

11.  Ո՞ր նախադասությունների մեջ բառագործածության սխալ կա (ընդգծիր սխալ օգտագործված բառերը).

ա)Ուժեղ աղմուկից հանկարծակիի գալով՝ մոտեցավ լուսամուտին։
բ) Ավանդության համաձայն՝ վառելիքի դեզը վերածվել է քարե ամրոցի։
գ) Ակնոցի վրայից աչքերը հառնեց դիմացը նստած մարդկանց։
դ) Առվի մեղմ կարկաչյունը հանգստացնում էր հոգնած նյարդերս։
ե) Ինչ վերաբերում (ինչ-որ բանի մասին լինել. սա ճիշտ է) է կրթաթոշակին, այդ հարցին դեռ կանդրադառնանք։
զ) Իր վատ արարքի համար նա մեղանչեց ընկերոջ առաջ։

 

12. Տրված սյունակներից ընտրիր մեկական արմատ և բարդ բառ կազմիր (ընդամենը 6 հատ)

Կթվոր	կծվահամ	մեղրահամ
մեղրաման	օձաձուկ	ձկնկիթ
բարեհույս	մայրական	մայրաքաղաք
քաղքենի	նավաբեկություն	հուսաբեկ
ընչաքաղց	ուղտաբեռ	ոչինչ
կրել	ոչ ոք	բեռնակիր

 

 

 

13.  Ընդգծիր պարզ բառերը.
արագիլ, հրավեր, արձան, գոմեշ, գեղարդ, բարակ, ամրակ, բողոք, զարմիկ, դադար, գալար,  հանդարտ, կաղամբ, հարուստ, կորուստ, պատում։

 

14.  Ընդգծիր բարդ բառերը.

 

առաջնեկ, քննադատ, հախճապակի, , ախորժալուր, տանտիկին, ձեռնարկ, հոգեթով, ամենուր, , ձեռնասուն, ինչքան, որտեղ, այսօր։

 

1.            Ընդգծիր մեկից ավելի ածանց ունեցող բառերը.
անմնացորդ, համաստեղություն, երկնային, փախստական, ընդունելի, պարունակ, թարգմանչություն, հայրենիք, հարգանք, խորհրդական, ենթաշրջան, ձեռնարկություն, թերագնահատում, հակոտնյա, նախանձելի, ։

1.             

15.  Ընդգծիր բարդածանցավոր բառերը.
ձեռնտու, վարկառու, աչառու, զրպարտիչ, գործարանատեր, վիրակապարան, աչքաբաց, ավտոկայան, , տարրալուծում, լեզվաբանություն, հայազգի, թռչնաբուծարան, ուրվապատկեր, բնակատեղի, հեռուստացույց։

 

1.        Տրված բառերի բառակազմական վերլուծություններից ո՞րն է սխալ.
ա) խմբագրել= խ(ու)մբ+ա+գ(ի)ր+ել
բ)խճանկար= խ(ի)ճ+ա+նկար
գ)տարորոշել=տար(ր)+որոշ+ել

 

16.  Բառակազմական վերլուծության ենթարկիր տրված բառերը.
ա) առաջնություն-առ+աջ(ի)ն+ություն

 բ) հետախուզել- հետ+ա+խու(յ)զ+ել
գ) հետաքննչական- հետ+ա+քն(ի)ն+(ի)չ+ական
դ) հայելազարդ-հայել+ա+զարդ

 

 

17.  Կազմիր երկու դիմանկարներում պատկերված մարդկանց գրավոր դիմանկարը։ Լրացուցիչ՝ փորձիր տեղեկություններ գտնել այս նկարների մասին (ովքեր են պատկերված, ով է հեղինակը, երբ է նկարել և այլն։

 

 

Լավինյա Բաժբեուկ–Մելիքյան Ալեքսանդրի (1922 - 2005)

<<Մինաս Ավետիսյանի դիմանկարը>> (1965թ.)

Իմ կարծիքով այս համակրելի երիտասարդը շատ է աշխատում, այդ պատճառով այս դիմանկարում մտահոգ տեսք ունի: Նստած է իր տան սեղանի շուրջ: Նա նկարիչ է: Հավանաբար իր գործը շատ է սիրում: Խոսքը Մինաս Ավետիսյանի մասին է: Նկարից երևում է, որ հեղինակը համակրել է Մինասին:

Լավինյա Բաժբեուկ–Մելիքյան Ալեքսանդրի

<<Մարտիրոս Սարյանի դիմանկարը>> (1972թ.)

Նա բավականին տարեց է, ունի շատ հանգիստ դեմքի արտահայտություն: Իմ կարծիքով նա գոհ է իր ապրած կյանքից, և արել է այն, ինչ ուզել է: Նա շատ բաներ է հասկացել և իմաստուն է: Նրա հետ շփումը շատ հետաքրքիր և իմաստալից կլիներ: Նա նույնպես նկարիչ է և բավականին ճանաչված: Խոսքը Մարտիրոս Սարյանի մասին է: Սարյանին նկարի հեղինակը նույնպես համակրել է:

 

Հայ մեծանուն նկարչուհի Լավինիա Բաժբեուկ-Մելիքյանը ծնվել է 1922 թվականին՝ Թիֆլիսում, նշանավոր հայ նկարիչ Ալեքսանդր Բաժբեուկ-Մելիքյանի ընտանիքում։ Հայրը նրան Լավինիա է անվանել՝ իտալացի նշանավոր նկարիչ Տիցիանի դստեր պատվին։