Ընտրության պարադոքսի և ազատության անկանխատեսելիության մասին (թարգմանություն)

 

 Հասկանո՞ւմ եք, դրախտի մասին հին լեգենդը...

Չէ՞ որ դա մեր մասին է, հիմայի մասին: Այո, ապա մտածեք: Դրախտում այն երկուսին տրվել էր ընտրության հնարավորություն՝ կամ երջանկություն առանց ազատության, կամ ազատություն առանց երջանկության. երրորդը տրված չէ:

Նրանք՝ այդ հիմարները, ընտրեցին ազատությունը, և ինչ, հասկանալի է, հետո դարերով կարոտում էին կապանքները: Կապանքներ, հասկանո՞ւմ եք, ահա՝ ինչի համար է համաշխարհային վիշտը: Դարե՛ր:

 

Եվգենի Զամյատինի «Մենք» հակաուտոպիայից R-13 բանաստեղծի այս խոսքերը այսօր թվում են տխուր ծաղրանք և առանց ազատության աշխարհի սարսափելի կանխագուշակում, ինչը համարյա կատարվեց 20-րդ դարում:

Հազիվ թե այն ամենից հետո, ինչ եղել է, որևիցե մեկի մոտ կասկածներ առաջանան արտահայտության խանդալից լինելու վերաբերյալ. նման բառերը կարող են պատկանել միայն նրանց, ովքեր չունեն ներքին ազատություն և ով ընդունակ չէ պատասխանատվություն վերցնելու իր վրա և կատարելու սեփական ընտրություն: Մենք էլ հո գիտենք, որ ազատությունը անվիճելի արժեք է, որի վրա հիմնված է ժամանակակից հասարակությունը:

 

 Մի՞թե ամեն ինչ այդքան պարզ է: Հոգեբան Բարրի Շվարցը՝ «Ընտրության պարադոքս: Ինչու «շատը» նշանակում է «քիչ» գրքի հեղինակը նախազգուշացնում է մեզ՝ հապճեպ եզրակացություններ չանել: Նա առջարկում է ուշադիր զննել աշխարհը և այն բազմազանությանը, որը մեզ՝ ազատներիս, այսօր շրջապատում է, և խորհել՝ այդյո՞ք այն, ինչ որ ունենք, դարձնում է մեզ երջանիկ

Նրա կարծիքով արևմտյան հասարակությունը դարձել է չափազանց հարուստ և անցել է այն սահմանը, որից հետո ազատությունը, բարեկեցությունը, ընտրության հնարավորությունը, դադարում են ծառայել մարդուն և դառնում են նրա թշնամիները: Դոկտոր Շվարցի դիտարկումներով լայն ընտրությունը, որը տալիս է մեզ ժամանակակից աշխարհը, առաջացնում է ամենաքիչը երկու բացասական ազդեցություն. Առաջին հերթին, որքան էլ որ տարօրինակ է, այն ավելի շուտ կաթվածահար է անում, քան ազատում է մեզ: Երկրորդ հերթին՝ նույնիսկ եթե մեզ հաջողվում է հաղթահարել կաթվածահարությունը և ընտրել ինչ-որ բան, արդյունքում մենք ավելի քիչ ենք բավարվում մեր կատարած ընտրության արդյունքներից, քան եթե ունենայինք ընտրության ավելի քիչ տարբերակներ

 

Մարդկային հնարավորությունների թվի աճը, չի բերում ոչ մի այլ բանի, քան այն սպասումների աճին, թե որքանով լավ կարող են լինել այդ հնարավորությունները: Եվ այդ աճը բերում է նրան, որ մարդիկ ավելի քիչ են բավարարվում արդյունքներով, նույնիսկ եթե այդ արդյունքները լավն են

 

 Բացի այդ՝ Բարրի Շվարցը համոզված է, որ այնպիսի երևույթի տարածումը, ինչպիսին է կլինիկական դեպրեսիան, շատ դեպքերում արդյունք է այն հիասթափության, որն այսօր ապրում են մարդիկ, ում բարձր ստանդարտներն ու սպասելիքները՝ առաջացած անսահման ընտրությունից, չեն դիմանում իրականության հետ հանդիպմանը

Բայց ի՞նչ անել: Կրկին քանդել այս աշխարհը և կառուցել նրա ավերակների վրա նո՞րը: Եղել է, հիշում ենք: Բայց Բարրի Շվարցը դրա մասին էլ ունի գաղափարներ: Նրանցով էլ մի անգամ հայտնվեց TED կրթական հարթակում

 

 

Աղբյուրը՝ https://monocler.ru/barri-shvarts-paradoks-vyibora-i-voobrazhaemyie-alternativyi/ 

 

Թարգմանեց Սիրանուշ Ասատրյանը, 10-րդ դասարան: 

Write a comment

Comments: 0